Alzheimer hastalığının adı onu tanımlayan Alman doktor Alois Alzheimer’dan gelmektedir.
Genel olarak beynin zihinsel ve davranışsal işlevlerinin bozulmasıyla ortaya çıkan bir bunama (demans) hastalığı olan ‘Alzheimer’ yüzyıllardır insanoğlu ile beraber var olsada, bu hastalığı tıbbi olarak ilk tanımlayan Alois Alzheimer’dır.
Alman bilim adamı Alois Alzheimer, Frankfurt’taki bir hastanede yatan hastanın semptomlarını incelemeye başlaması ile bu hastalık tanımlanmaya başlamıştır.
Kısa süreli hafıza kayıplarının baş gösterdiği bu hastalığın uzun süreli takibi ve sonrasında ölen hastanın beyninin mikroskop altında incelenerek bulguların bir rapor halinde sunulması ile bu hastalık Alzheimer olarak anılmaktadır.
Alzheimer 1864-1915 yılların arasında yaşamıştır. 1887 yılında Würzburg Üniversitesini bitirerek doktor olmuş, kısa bir süre bayan akıl hastalarının yattığı bir bakımevinde çalıştıktan sonra psikiyatri ve nöropatoloji uzmanı olmuştur. Alzheimer 25 Kasım 1901 tarihinde Auguste Deter adında 51 yaşında bir hasta görür. Bu hasta ileride onun için bir takıntı ve meslek hayatını yönlendiren bir hasta olacaktır. Auguste’ nin davranış problemleri ve unutkanlığı vardır.
Özellikle kocasına karşı kendisini aldattığı konusunda paranoya geliştirmiştir. Doktor Alzheimer bu gibi hastaların gösterdiği belirtilerin beyinleriyle ilişkisini merak etmektedir. Alzheimer 1903 yılında eğitimini ilerletmek amacıyla Münih’te bulunan ve psikiyatrinin kurucuları arasında adı geçen Dr. Emil Kraepelin’nin yanına gider. Hastası hakkında düzenli olarak bilgi almaktadır.
Hasta Nisan 1906’da ölür ve beyni Alzheimer’a gönderilir. Alzheimer Auguste’nin beynini mikroskop altında inceleyecek ve bulgularını 1907 yılında yayınlayacaktır. O zamana dek benzeri bulguların daha yaşlı insanlarda görüldüğüne inanıldığından ve bu gibi hastalarda Alzheimer’in bulduğu beyin bulgularına benzer bulgular rapor edilmediğinden Alzheimer’in bildirisi ilgiyle karşılanır. Bu gelişme üzerine, yanında eğitim gördüğü Dr.Emil Kraepelin hastalığa Alzheimer hastalığı adını vermiştir.
Dr. Alzheimer Auguste’nin beyninde çıplak gözle belirgin küçülmenin yanısıra mikroskop yoluyla iki patolojik bulgu bulmuştur. Bunlardan biri, yuvarlak şekilli ve içinde bir takım birikintilerin olduğu plakalar (plaque), ikincisi ise kopmuş ince sinir uzantıları şeklindeki iğciklerdir (tangle). Bunların sonradan beyinde anormal protein birikintileri olduğu anlaşılmıştır.
Birincisinde amiloid, ikincisinde ise tau isimli proteinlerin birikimiyle oluşan bu beyin lezyonlarının yerleşim yerleri ve yoğunlukları hastalığın evreleriyle uyumluluk gösterirler. Ancak beyindeki bu oluşumların hastalık belirtileri başlamadan oluşmaya başladıkları ve yoğunlaşmalarıyla belirtilerin görülmeye başladığı da bilinmektedir. Bunun anlamı, hastalığın erken belirtilerin görülmesinden bile önce beyinde başladığıdır. Bu bulgulardan plakaların yaşlanan insanların beyinlerinde hastalık olmadan ortaya çıktığı ve hastalığın ikinci bulgu eklendiğinde görülmeye başlandığı da ileri sürülmektedir.
Kaynak : https://www.e-psikiyatri.com/
