Bu araştırmanın amacı, bir Sağlık Meslek Yüksekokulu öğrencilerinin uykululuk hali sıklığının saptanması,
uyku bozukluğu ve uykululuk halini etkileyebilecek bazı özelliklerinin belirlenmesidir. Veriler bir Sağlık Meslek
Yüksekokulu öğrencilerinden elde edilmiştir.
İnsan yaşamı boyunca sürekli olarak birtakım ihtiyaçlarını karşılamak zorunda kalmaktadır. Bu ihtiyaçların bazıları ertelenebilir veya geçiştirilebilir bir özelliğe sahipken, mutlak surette karşılanması gereken temel ihtiyaçların ise verimli, kaliteli ve sağlıklı bir şekilde hayata devam edilebilmesi için en uygun şekilde giderilmesi gerekmektedir.
Periyodik olarak karşılanması gereken ve kendi içerisinde evreleri olan uyku da bu temel ihtiyaçlardan birisi olarak karşımıza çıkmaktadır. Uyku ihtiyacı uygun bir şekilde karşılanamadığında ise yaşam kalitesini olumsuz olarak etkilenmektedir.
Hayatın üçte birini kapsayan uykunun gizemini çözmek için insanoğlu asırlardır çaba göstermektedir ve uyku pozitif bilim öncesi dönemlerde mitolojik olaylarla açıklanmaya çalışılmış bir olgudur. Uyku, organizmanın çevreyle iletişiminin, değişik şiddette uyaranlarla geri dönebilen biçimde geçici, kısmi ve periyodik olarak kaybolması durumu olarak tanımlanmaktadır. Sirkadiyen bir ritimle günün belirli saatlerinde yaşanılan, ses, ısı, ışık, koku, açlık, ağrı, temas gibi uyaranlarla geri döndürülebilen uyku, insanların büyüme, gelişme, öğrenme ve dinlenmesini sağlamakta ve ertesi gün için vücudu restore etmektedir.
Normal uyku düzeni her toplumda aynıdır. Günümüzde sağlıklı erişkin bireyler günlerinin 1/3-1/4’ünü uykuda geçirmektedir. Uyku bireylerin yaşam kalitesini ve sağlığını etkileyen temel ve vazgeçilmez günlük yaşam aktivitelerinden biri olup fizyolojik, psikolojik ve sosyal boyutları olan bir kavramdır. Uyku bozuklukları yetersiz uykuya neden olmakta ve bu durum gündüz aşırı uykululuğa yol açmaktadır.
Arzu edilen uyanıklık seviyesini sağlamada zorluk veya gün içerisinde aşırı uyku hali olarak tanımlanabilen gündüz aşırı uykululuk hali, ailevi ve sosyal problemlere, kazalara, iş hayatında ve okulda sorunlara neden olabilmektedir.
Çoğunlukla girdinin insan, süreçlerin emek-yoğun ve çıktının ise sağlık ve hasta memnuniyeti olduğu sağlık sistemlerinde, sağlık çalışanlarının yapmış oldukları hizmetlerin kaliteli ve verimli olmasının, kendilerinin bilgili ve donanımlı olmaları ile doğru orantılı olduğu düşünüldüğünde sağlık çalışanlarının eğitim sürecinde aldıkları eğitimin kalitesi daha da önem kazanmaktadır.
Etkili ve verimli bir eğitime etki eden olumlu ya da olumsuz birçok etken vardır. Bunlardan bir tanesi de eğitim alan bireyin gün içerisinde yaşadığı aşırı uykululuk halidir. Zindeliğin eğitimin verimliliğinde büyük önem arz etmesinden dolayı gündüz aşırı uykululuk halinin araştırılması ve gerekli önlemlerin alınması gerekmektedir.
Öğt.Gör.Dr.Fatih ORHAN, Uzm.Selahattin AKYÜZ, Öğt.Gör.Dr.Şemsettin VAROL, Öğt.Gör.Selahattin TUNCER
Makalenin tamamına aşağıdaki linki tıklayarak ulaşabilirsiniz..