Milliyet gazetesinde eğitim konusunda editör ve köşe yazarı olan Abbas Güçlü’nün 2 bölüm halinde yayınlamış olduğu “Kodlama, Yapay Zeka ve Geleceğin Meslekleri” adlı yazı dizisi bu konuya ilgi duyanlara faydalı ve güncel bilgiler sunmaktadır.
Bill Gates, Steve Jops, Elon Musk, Zuckerberg nasıl olunur, Google, WhatsApp, Facebook gibi markalar nasıl yaratılır? Kodlama nedir? 21. yüzyıl becerileri nelerdir? Yeniliklere ne kadar açığız? Yeni meslekler neler olacak? Geç mi kaldık? gibi soruların cevabını bu yazıda bulabilirsiniz.
Dünya aldı başını gidiyor.
Bilişim Çağı sanki kendinden öncekilerden çok daha güçlü ve çok daha etkileyici!
Hızına yetişebilmek mümkün değil ama asıl önemli olan, yarattığı sosyolojik sorunlar!
Bilime, bilişime kafa yoran çok ama başta sosyoloji olmak üzere sosyal bilimler yok olmak üzere!
Bu hatırlatmayı yaptıktan sonra gelelim günümüzün en sihirli sözcüğü olan kodlamaya!
Bill Gates, Steve Jops, Elon Musk, Zuckerberg nasıl olunur, Google, WhatsApp, Facebook gibi markalar nasıl yaratılır?
Bilim toplumu olmadan, bilim üretmek zor ama biz daha kavramlarla yeni tanışıyoruz.
Peki, bu işlere kaç yaşında başlamak gerekir? İşte çok çarpıcı birkaç örnek:
– Microsoft’un sahibi ve dünyanın en zengin insanlarından Bill Gates 13 yaşında, Facebook kurucusu Mark Zuckerberg, 9 yaşında kodlamayı öğrendi.
– Tesla ve SpaceX kurucusu Elon Musk ilk bilgisayar oyununu (Blastar) 12 yaşında geliştirdi.
– İngiltere’de 2014’ten beri 5 yaşından itibaren kodlama eğitimi veriliyor.
egitimajansi.com’da Kodlama Eğitim Sözlüğü ve bu konuda daha pek çok ayrıntı var.
İşte bazı ilgi çekici tespitler:
Kodlama Sözlüğü
– Kodlama Nedir?: Diğer adıyla programlama; kelime anlamıyla belirli şartlara ve düzene göre yapılması öngörülen işlemlerin bütünü anlamına gelir. Programlama bilgisayara ya da elektronik devre ve mekanik sistemlerden oluşan düzeneklere bir işlemi yaptırmak için yazılan komutlar dizisinin bütünü veya bir kısmı olarak tanımlanır.
– Kodlama Dilleri Neler?: Hepsinin temelde mantığı aynı olsa da programlama dilleri, ortaya çıkan ihtiyaçlara göre farklılaşıyor, çeşitleniyor. İşte dünyanın en popüler programlama dilleri: Java, Python, C, C#, Javascript, PHP, Visual Basic.
– STEM Nedir?: STEM, Science (Fen), Technology (Teknoloji), Engineering (Mühendislik) ve Mathematics (Matematik) kelimelerinin birleşiminden oluşuyor. STEM öğrencinin fen ve matematik derslerinde öğrendiklerini günlük hayatta mühendislik ve teknolojiyle birleştirerek kullanması amacıyla oluşmuş bir yaklaşım.
– Kodlama Eğitiminin Kazanımları Nelerdir?: Bilgisayarla üretim yapmayı ve kendilerini ifade etmeyi, problemleri çözmeyi ve projeler tasarlamayı öğrenebilme; akademik başarı için temel oluşturan sıralama becerileri geliştirebilme; matematik ve dili, anlamlı ve motive edici bir bağlamda kullanabilme; algoritma kurma ve kurulan algoritmayı kodlama; hesaplamalı düşünme temelinde analitik düşünebilme; programlı ve değişkenleri dikkate alarak işlemler yapabilme; problemler için en kısa yoldan çözüme ulaşma; olaylara ve problemlere farklı bakış açılarıyla bakabilme.
– 21. YY Becerileri Nelerdir?: Okuma/Dil Becerileri, Matematik Okuryazarlığı, Fen Okur-Yazarlığı, Eleştirel Düşünme ve Problem Çözme, İletişim ve İşbirliği, Yaratıcılık ve Yenilikçilik, İnisiyatif Kullanma ve Kendini Yönlendirme, Sosyal, Kültürler Arası Beceriler, Liderlik ve Sorumluluk, Üretkenlik ve Hesap Verebilirlik, Medya, Enformasyon ve ICT Okuryazarlığı.
– Akış Şeması Nedir?: Bir algoritmayı daha görsel bir biçimde gösterebilmek amacıyla kullanılan şemadır.
– Algoritma Nedir?: Belirli bir iş ve görevin yapılmasında ya da bir problemin çözümünde kullanılan yöntemin her bir adımının oluşturduğu yol haritası.
– Robotik Nedir?: Birçok mühendislik dalının ortak çalışma alanı olan robot teknolojileriyle ilgilenen bilim dalıdır.
– Robotik Kodlama Nedir?: Robotun belirlenen işlemleri yerine getirmesi için programlanması.
Geç mi kaldık!
Atalarımız, zararın neresinden dönerseniz kârdır demiş! Bu sözü düstur edinip, bir an önce bilişime odaklanmalıyız.
Bilişim Sınıfları, Fatih Projesi gibi öncü girişimlerimiz oldu ama arkası gelmedi. Çünkü sahipleneni olmadı.
Oysa gelecek orada ve bunu artık görmemiz gerekiyor. Hem devlet olarak hem de özel sektör yatırımcıları ve gençler olarak.
Niye mi?
– WhatsApp’ın değeri THY + Turkcell + TÜPRAŞ değerinden daha fazla.
– Facebook’ta 61 milyon, Google’da ise 2 milyar satır kod bulunuyor. Ve bunlar hiç kolay işler değil!
Özetin özeti: Yapacak çok iş var! Ama önce doğru bir yol haritası gerek!..
Yeniliklere ne kadar açığız?
Tüketici olarak, bu konudaki hızımıza kimse yetişemez.
Peki ya üretim, mesleki kariyer ya da yaşam kalitemizi yükseltmede veya inovasyonda neredeyiz?
Onu ne siz sorun ne de biz anlatalım. Yoksa boş yere üzülmüş oluruz. Çünkü bu konuda bize biçilen rol, tüket, tüket, daha fazla tüket!..
Bunları yazdık ya hemen itirazlar yükselir. Hiçbir şeyi kaçırdığımız yok. Her şeyin farkındayız, herkesten iyiyiz, herkesten hazırlıklıyız, gelecek bizim diyenleri mi ararsınız, Milli Yazılım, Milli Bilgisayar, Milli Robot, her şeyimiz var diye ahkâm kesenlere ya sabır mı çekersiniz, bilemeyiz ama eğer bu konuda yanılan biz olursak çok seviniriz.
Hatta görmediğimiz, bilmediğimiz projeler varsa onları da gururla, herkesle paylaşırız. Yeter ki olsun!..
Dünkü yazıya mail’ler yağdı. Bu bizi aşar diyen de vardı, bizim ne eksiğimiz var, fırsat versinler neler yaratırız diyenler de. Hatta bu alanın öncülerini ve yaptıklarını da yazmışlar. Peki, gelinen son nokta ne diye sorduğunuzda, hep yarım kalmış projelerden ve hayallerden söz ettiler. Bu projeyi, birileri üstlenmeli ama kim?
Bu işler, kalkınma planları ya da stratejik raporlar hazırlamakla çözülmez! Üretmek kadar önemli olan, onu sahiplenmek ve pazarlamak! İşte onu kim yapacak? Asıl önemli olan o!..
Fırsat mı, dezavantaj mı?
Yapay zekâ ve robotik süreç işsizliği kronik hale mi getirecek yoksa verimliliği daha da artırarak ekonomiyi büyütüp, yeni istihdam alanları mı yaratacak?
Yapay zekâ teknolojileri ve derin öğrenmenin yeni dünyayı farklı bir boyuta götüreceği kesin.
Akıllı makineler, derin öğrenme ve yapay zekâ yaşamımıza daha çok girecek. Hemen her alanda gün geçtikçe daha da yaygınlaşan yeni nesil teknolojiler sadece yaşam standardımızı değiştirmekle kalmayıp, hastalıklardan mesleklere kadar hemen her şeyi de değiştirecek.
Bulut tabanlı çözümlerden veri toplama hızını artıran ve bunu yaşama uyarlayan yüksek ivmeli akıllı aletlere çok daha hızlı alışacak ve bir süre sonra da onlarsız yapamaz hale geleceğiz.
Peki, bu iyi mi yoksa kötü mü?
Hoşumuza gideceği ve her birimizi daha bir teknoloji bağımlısı haline getireceği kesin. Olaya bakış açısı ise kesinlikle kişiden kişiye değişecektir!..
Yeni meslekler?
Geleceğin dünyasında bilişime, sağlık ve hizmet sektörüne olan talep daha da artacak!
Ömür uzayacak, genç anne babalar daha çok çalışacak. Bu yüzden çocuk ve yaşlı bakımına duyulan ihtiyaç zirve yapacak.
Robot ya da diğer akıllı makinelerin, pek çok mesleği ortadan kaldıracağı da kesin.
Kesin olan bir başka şey de yeni mesleklerin hayatımıza gireceği! Peki, MEB, YÖK ya da üniversitelerimiz buna ne kadar hazır?
Örneğin, dijital teknolojinin daha da yaygınlaşmasıyla birlikte yaşamımıza girecek mesleklerden bilgi güvenlik analisti, tıbbi sonografi uzmanı, etik bilgisayar korsanı, tasarım ve ara yüz mühendisi, malzeme mühendisliği, robotik teknisyen, veri, operasyon ve pazar analistliği, tıp mühendisliği, sosyal medya pazarlama, reklam uzmanları ve akla gelmeyecek daha pek çok mesleğe kim nasıl eleman yetiştirecek?..
Özetin özeti: Geleceğe hazır mısınız?..
Abbas Güçlü
Kaynak: www.milliyet.com.tr
