Bebeklerde dil, anlama ve kontrol gibi tüm işlevlerin gelişimi sağlıklı bir beyne bağlıdır. Bebeğin zekâ gelişimini destekleyen 7 püf noktayı şöyle özetleyebiliriz:
1. İlk olarak hamilelik döneminde annenin; doğum sonrası da hem anne hem de bebeğin doğru beslenmesi çok önemli. Bebeğinizin iyi beslenmesini sağlayın ve mümkünse mutlaka anne sütü verin. İlk altı ayda sadece anne sütü ile beslemek; uygun ek gıdalara başladıktan sonra 2 yaşına kadar da emzirmeye devam etmek, bebeğin beyin gelişimi için -özellikle prematüre doğan bebeklerde- oldukça önemlidir.
2. Zihinsel ve fiziksel olarak kendinize dikkat edin. Siz iyi olmadığınızda bebeğinize de iyi bakamazsınız. Bu nedenle kendi fiziksel ve zihinsel sağlığınıza dikkat etmelisiniz. Güne zinde başlamalı, bebeğinizle vakit geçirmelisiniz. Unutmayın, siz bebeğiniz iyi olmadığında onun için nasıl endişe duyuyorsanız, o da sizin iyi olmadığınızı anlayabilir ve sizin için endişelenebilir.
3. Bebeğinizle bol bol konuşun. Onu emzirirken, altını değiştirirken, banyo yaptırırken ona ne yaptığınızı güzelce anlatın. Doğru bir şey yaptığında veya istemediğiniz bir davranış gördüğünüzde bunu ona anlatın. Beni anlamıyor diye düşünmeyin. Bebeklerin algıları çok açıktır ve zamanla bu konuşmalarınızın ne kadar faydalı olduğunu göreceksiniz.
4. Bebeğinizle oyun oynayın ve hayal gücünün gelişmesine yardımcı olun. Oyun, bebeklerin hem motor becerilerinin gelişmesinde hem de zihinsel gelişimlerinde önemli bir yere sahip. Bebeğinize oyuncak seçerken çok ses çıkaran elektronik oyuncaklar yerine, el yeteneğine izin veren oyuncaklar tercih edilebilir. Örneğin yap-bozlar, üst üste konan oyuncaklar, gruplandırmaya izin veren renkli veya şekilli oyuncaklar alınabilir. Ancak bebeğinizle oynarken sadece oyuncaklarla da sınırlı kalmadan evdeki kutular ve mutfak gereçleri veya diğer bazı nesneler de oyuncak olarak kullanılabilir. Önemli olan bebeğinizin oyuncakla nasıl bir etkileşime girdiğidir. Bu sebeple yaratıcılığı güçlendiren ve etkileşime izin veren oyunlar ve oyuncaklar tercih edilmeli.
5. Bebeğinizin ev halkı dışındaki kişilerle iletişim kurmasını sağlayın. Kendi yaşıtlarıyla veya diğer yaşlardaki çocuklarla zaman geçirmesini sağlamanız; arkadaşlıklar kurması, paylaşmayı öğrenmesi ve kendini keşfetmesi açısından oldukça yarar sağlayacaktır. Sorumluluk duygusu ve diğer bazı duygularla tanışması, başkalarıyla iletişim kurması sayesinde gelişecektir. Bu arkadaşlıkları kurarken yaşadığı anlaşmazlıkları, hayal kırıklıklarını ve kavgaları nasıl çözeceği konusunda ona yardımcı olabilirsiniz.
6. Yapılan pek çok araştırma 2 yaş öncesi dönemde televizyon izleyen bebeklerde zihinsel gelişimin olumsuz etkilendiğini ve dil gelişiminin geciktiğini vurguluyor. Yine bebeklerde 2 yaşına kadar aşırı televizyon izlemeyle dikkat eksikliği, hiperaktivite ve otizm arasında ilişki olduğunu ortaya koyan birçok araştırma var. Bu nedenle bebeğinize 2 yaşına kadar mümkünse hiç televizyon seyrettirmeyin ya da süreyi sınırlı tutun. Bir bebeğin sağlıklı sosyal ve zihinsel gelişiminde ilk iki yaş için en önemli etkenler anne, baba ve yakın çevre ile kurulan ilişkilerdir, televizyon izlemek değil.
7. Bebeğinizin kelime hazinesi kısıtlı olsa da onunla ne hissettiği hakkında konuşun. Ona duyguları hakkında konuşabileceği kelimeler öğretin. Bebeğinizin hoşlanmadığınız bazı davranışları varsa bunu ona güzelce ifade edin. Bu davranışlarını neden tasvip etmediğinizi ve olası sonuçlarını anlatın. Sadece hoşlanmadığınız değil, beğendiğinizin güzel davranışlarını da anlatarak ve takdir ederek doğru ve yanlış davranışları ayırt etmesini sağlayın.
