İlerleyen yaşla birlikte, Alzheimer hastalığının görülme sıklığı artar. Toplumda görülme sıklığı artıkça, ailelerin yürüttüğü profesyonel olmayan bakım yükü ve ulusal sağlık bakımına getirdiği ekonomik yük de artmakta, bu durum Alzheimer hastalığını önemli bir sorun haline getirmektedir. Müzik terapisi Alzheimer hastaları için alternatif bir tedavi yöntemi olabilir.
Alzheimer hastalığının özellikle ikinci evresinde amiloid plakların artması ve beynin etkilendiği alanın genişlemesiyle birlikte hastalarda öfke ve saldırganlık görülmeye başlar. Bu dönemde müziğin sakinleştirici etkisinden faydalanmakta yarar vardır. Bu çalışma Alzheimer hastalarına uygulanan müzik terapinin etkilerini belirlemek amacıyla yapılmış bir sistematik derlemedir. Araştırma kapsamına alınan çalışmalar Alzheimer hastalarında müzik terapinin olumlu etkilerini ortaya koyan önemli sonuçlar içermektedir.
ALZHEİMER HASTALIĞI, beynin, öncelikle bellek olmak üzere, tüm bilişsel fonksiyonlarında ilerleyici kayba neden olan, bellek, dil, soyut düşünme, problem çözme, yönelim gibi bilişsel işlevlerde ilerleyici yıkım ile karakterize, sosyal işlevsellik ve entelektüel kapasitede gerileme ile devam eden çok hızlı ilerleyen ve tanı koyulduktan kısa bir süre sonra bireyin giderek bağımlı hale geldiği bir hastalıktır.
Ülkemizde tahmini Alzheimer hastası sayısının 250 bin dolayında olduğu öngörülmektedir ve yaşlı popülasyonun artmasıyla bu sayının da artması beklenmektedir. İlerleyen yaşla birlikte, Alzheimer hastalığının görülme sıklığı artar. Hastalığın toplumda görülme sıklığı arttıkça, ailelerin yürüttüğü profesyonel olmayan bakım yükü ve ulusal sağlık bakımına getirdiği ekonomik yük de artmakta, bu durum Alzheimer hastalığını önemli bir sorun haline getirmektedir.
Hastalığın ilk ve orta evrede bilişsel yetiler tam olarak kaybolmamıştır ve hastaların işlevselliği yapılan farklı uygulamalar ile yeniden kazandırılabilir. Alzheimer hastalığının özellikle ikinci evresinde amiloid plakların artması ve beynin etkilendiği alanın genişlemesiyle birlikte hastalarda öfke ve saldırganlık görülmeye başlar. Bu süreçte hastaları sakinleştirmek bakım veren açısından zordur. Özellikle bu dönemde müziğin sakinleştirici etkisinden faydalanmakta yarar vardır.
Müziğin bireylerin psikolojik sağlığı için faydalı sonuçlar doğurduğu bilinmektedir. Bu amaçla özellikle öfke ve psikolojik belirtiler üzerinde olumlu etkisi olduğu tespit edilen müzik türlerinin dinletilmesinin faydalı olacağı düşünülmektedir. Yaklaşık 2500 yıldır kullanılan bir yöntem olan müzik terapi, geçmişten günümüze birçok medeniyette kullanılmıştır. Anadolu ve eski Antik medeniyetlerinde müzik her türlü erdemin kaynağı sayılarak, ruh eğitimi ve arındırılmasında kullanılmıştır.
Müziğin sadece dinleme özelliğinden faydalanılmamış, bununla birlikte iletişim kurma ve psikolojik tedavi için yardımcı araç olarak kullandığı anlaşılmaktadır. Bunun sonucu olarak da müzikle tedavi ortaya çıkmıştır. Müzik terapi, bireylerin fiziksel, psikolojik, sosyal ve zihinsel ihtiyaçlarını karşılamada müziği ve müzik aktivitelerini kullanan bir uzmanlık alanıdır. Müziğin kendine özgü dili, yapısı ve anlatım öğeleriyle insanın duygu ve düşüncelerine etki ettiği düşünülmektedir.
En eski tedavi yöntemlerinden olan müzik terapi, bir çok kültürde hastaları tedavi ve rehabilite etmek amacıyla kullanılmıştır. Müzik terapide özellikle ritim ve melodi gibi müzik unsurları tedavi amaçlı kullanılmaktadır. Müzik, Alzheimer hastalarının sinir ve nörolojik sistemine olumlu etkiler yaparak, hastaların duygu ve düşüncelerinde anlamlı tepkilerin ortaya çıkmasını sağlamaktadır. Yapılan farklı araştırmalarda ise, müziğin ruhsal hastalıkların oluşumunda etkisi olan ve insanın duygusal durumunu düzenleyen serotonin, dopamin, adrenalin, testosteron gibi hormonları olumlu etkilediği; kan basıncı, solunum ritmi gibi fizyolojik işlevleri düzenlediği ve beyindeki oksijen ve kanlanmanın dengesini sağladığı gözlenmiştir. Müzik terapisi, Alzheimer hastaları için kullanılan ilaç dışı tedavi yöntemlerinden biridir. Bu sistematik inceleme ile Alzheimer hastalarında müzik terapisi ve bu terapinin etkileri değerlendirilmiştir. Bu sistematik derlemeye “Alzheimer hastalarına uygulanan müzik terapisinin etkileri nelerdir?” sorusu ile başlanmıştır.
Neslihan Lök, Kerime Bademli
MAKALENİN TAMAMINA BURADAN ERİŞEBİLİRSİNİZ.
