Bebeklik döneminde bebeklerle oynanan zeka oyunları bebeklerin zeka beyin gelişiminde çok büyük bir öneme sahiptir, Zeka yani IQ geliştirilebilir.
Kavramlar ve algılar yardımıyla soyut ya da somut nesneler arasındaki ilişkiyi kavrayabilme, soyut düşünme, muhakeme etme ve bu zihinsel işlevleri uyumlu şekilde bir amaca yönelik olarak kullanabilme yetenekleri zeka olarak adlandırılmaktadır.
Yapılan bilimsel araştırmalara göre zekâ genlerinin çoğunun kadınlarca aktarılan X kromozomunda olduğu belirlenmiştir. Annenin üstün zekalı olması durumunda çocuğunda üstün zekalı olma oranı yüksektir. Genetik faktörler dediğimiz zaman sadece anne-babadan değil, amcalardan, halalardan, dedelerden, birkaç nesil öncelerden gelen insanları da göz önüne almak gerekir.
Ancak zekâ bir kapasitedir. İyi eğitim zekâ seviyesini 15-20 puan yükseltebilmektedir. Buna bir örnek verecek olursak Finlandiya, İsveç, Norveç, Danimarka, Almanya gibi ülkelerde 90 IQ ile okul öncesine başlayan çocuklar 110 IQ ile 1.sınıfa devam etmekteler.
Fakat ülkemizde 90 IQ ile okul öncesine başlayan çocuklar ortalama 95 IQ ile 1.sınıfa devam etmekteler. Okul öncesi eğitimin zeka, beyin gelişiminde ne kadar önemli olduğu görülmektedir. Zeka gelişiminin % 90’ı okul öncesi dönemde tamamlanmaktadır Peki,bebeklerimizin ve çocuklarımızın IQ’ sunu nasıl geliştireceğiz? Bebeklik döneminden itibaren ne tür oyunlar aktiviteler yapabiliriz? Aşağıda listelenmiştir.
*Yapılan bilimsel araştırmalara göre anne sütü ile beslenen bebeklerin zeka seviyeleri mamayla beslenen bebeklere göre daha yüksektir.
*Anne sıcaklığında büyüyen bebeklerin beyinleri hızlı geliştir.
*Anne ile büyüyen bebeklerin zeka seviyeleri bakıcıyla yada anneanne, babaanne ile büyüyen bebeklere göre çok daha yüksektir.
*Anne ile büyüyen bebekler bakıcıyla yada anneanne, babaanne ile büyüyen bebeklere göre ilerde daha az dikkat dağınıklığı problemi yaşamaktadır.
*Bebeklik döneminde çok fazla televizyon izleme bebeklerde otizm, zeka geriliği, dikkat dağınıklığı, öğrenme bozukluğu gibi hastalıklara sebebiyet vermektedir. Bakıcılar bebekleri susturma, bir nevi hipnoz etme adına maalesef saatlerce televizyon karşısında televizyon izletebilmektedirler. Beyin bu durumda çalışmamakta sadece canlı bir kamera gibi her şeyi kaydetmektedir. Beyindeki bilgi işleme merkezi atıl kalmakta, zeka gelişmemektedir. Televizyon izlerken ekranda üç saniyede bazen saniyede bir görüntü değişmektedir. Bebeklik döneminden beyni uyarıcı bombardımanına tutulan bebekler büyüyüp okul döneminde geldiklerinde kitaba baktıklarında hiçbir şey değişmemektedir. Dolayısıyla kitaplarla ilgilenmemekte sıkılmakta ödev yapmak istememektedir. Günümüzde yetişkinlerin çok fazla kitap okumamasını da buna bağlayabiliriz.
*Gerçek bilgi kitaplardan öğrenilebilmektedir. Sinir hücrelerinin oluşmaya başladığı bebeklik döneminde bebeğinizin görsel uyarılara ihtiyacı vardır ve bu konuda yapılan pratik hareketler çok önemlidir. Bu nedenle bebekler farklı görsel uyarıcı bombardımanına tutulmalıdır. Örneğin bebeğinizi kucağınıza alarak ona bilgisayarınızdan farklı renkli manzara resimleri, değişik sesler, müzikler dinletebilirsiniz. İlk aylarda bebeğin beşiğinin üzerine farklı renklerde oyuncaklar asıp onları hareket ettirerek bebeğe zengin uyarıcılar verin.
*İlk aylarda bebeklerin koku duyuları çok güçlüdür. Annelerini bu nedenle çoğunlukla kokularından tanırlar. Bu dönemde bebeklere farklı kokular koklatılarak beyin hücrelerinin ölmemesi sağlanabilir.
*Bebeğinizin yüzüne gülümseyerek vücuduna masaj yapın, gözlerinin içine bakarak ismini söyleyin.Bebeğiniz ile direk olarak konuştuğunuz esnada onu yüzünüze yakın tutunuz ve gözlerinin içine bakınız. Onunla sık sık göz teması kurun.
*Bebeğinizin karyolasının yanına bir mp3 çalar koyunuz, Çalmak için ninni veya yumuşak bir fon müziği seçin. İçerisinde tekrarın çok olduğu melodiler bebek için çok dinlendiricidir çünkü bu, bebeklerin anne rahminde duydukları sese benzer melodidir. Çamaşır veya bulaşık makinesinin sesini teybe kaydederek bebeğinize dinletin. Bu ses anne rahminde bebeğin duyduğu seslere benzer. Bu sesleri bebek dinlerse beyindeki nöronlar ölmeyecek, beyinde sinaptik bağlantılar gelişecektir.
*Bebeğinizi vücudunun bölümlerinden (dirsek, parmak, ense vb. ) kavrayarak hafif sallayınız. Bebekler bundan çok hoşlanırlar. Bebeğimizi biz nasıl besler ve ona nasıl davranırsak yetişkin olduğunda üzerinde derin etkileri olacaktır. Bu oyun bebeğinizin güvende ve emin hissetmesini sağlar.
*Bebek ağlamadan istek duymadan onu beslemememiz gerekmektedir. Bu kişiliğini olumsuz etkilemektedir. Ağlamadan beslenen çocuklar sürekli hazıra konan yetişkin gibidirler.
*Bebeğinizin duyma ve görme duyularının gelişimi için farklı yüz ifadeleri yapın ve sesler çıkarın.
*Bebeğinizi farklı kumaşlar ile okşayınız veya sarınız. (Vücudunun farklı kumaşlara dokunmasını sağlayın. Bebeğinizin farklı kokuları almasına imkânlar sağlayınız. Dışarı çıkın ve bir gül koklatınız veya taze yeni kesilmiş bir portakal koklamasına yardımcı olunuz. Eğer odaya hareketli ve odada gölge oluşturabilecek nesneler ayarlayabilirseniz bu bebeğinizin görme yetisinin gelişimine yardımcı olacaktır.
*Bebeğinizin altını değiştirirken onunla iletişim kurun ve şarkı söyleyiniz. Zaman zaman sesinizi değiştiriniz. Onunla konuşurken yüksek, alçak, yumuşak ve şarkı söyleme modunda sesler kullanınız.
*Farklı renklerde çeşitli oyuncakları alınız ve sırasıyla oyuncakları ileri geri bebeğinizin önünde onun görme yetisine uyarılar gönderecek şekilde hareket ettiriniz.
*Kısa ve tekrarlanan ifadeler bebeğin dil gelişimini hızlandırır.
*İşaret ve orta parmağınızı kullanarak bebeğinizin farklı bölgelerine yavaşça vurunuz. Vururken de vurduğunuz bölümün adını söyleyiniz. Sevgi ile yapılan bebek bakımı beyini ve zekânın olumlu şekilde gelişmesini destekler
*Bebeğin omurilik bölgesine yapılan masajın zeka gelişimine çok büyük katkısı vardır. Bebeğinizin kol ve bacaklarına yaptığınız egzersizler kas ve motor hareketlerin gelişimine yardımcı olacaktır.
*Coşkulu konuşmalar bebeğin duygusal ifadelerini cesaretlendirir. Ve böylelikle bebeğinizin hatırlama yetisine yardımcı kimyasallar ortaya çıkarır. Zekâ gelişimine önemli katkıda bulunur. Dil gelişimine yardımcı şarkılar ve parmak oyunları beynin gelişimi açısından çok önemlidir. Bebeğinizle her oyun oynadığınızda beyindeki hücreler arasında bağlantılar oluşacak, güçlenecek ve bebeğin gelecekteki yaşamında büyük etkisi olacaktır. Bu bağlantıların ileri yaşlarda oluşması daha zordur.
*İnteraktif oyunlar bebeğinizin gelecek yaşamlarında karşılaşacakları daha karmaşık durumlara hazır hale gelmelerini sağlarlar.
*Bebeğinizi tutma, onu havada hafifçe sallama beynine onun büyümesini sağlayan hormonların açığa çıkmasına yardımcı olur.
*Bebek ne kadar erken müzik ile tanışırsa o kadar çok öğrenme potansiyeli artacaktır. Birçok kelime ile devamlı bir şekilde karşılaşmış bebekler üç yaşına geldiklerinde dili çok akıcı konuşabilirler. Fakat dil deneyimleri az olan bunlardan uzak olan bebekler dil konusunda gelişimleri yavaş olacaktır.
*Bebeğinizi sallamanız onu kucaklamanız rahatlık verecek ve beyin gelişimine yardımcı olacaktır. Bebeklere dokunma ve sarılma onların sindirimin daha kolay olmasını hızlandırır.
*Bebek beyni her dildeki farklı sesleri ayırt edebilecek bir kapasiteye sahiptir.10 aylık olduktan sonra yabancı sesleri kendi öz dilinden ayırt eder ve kendi öz diline odaklanır. Çok konuşan çocuklar karmaşık dil yapılarını daha kolay öğrenebilme kapasitelerini geliştirir.
*Her gün için bir okuma zamanı belirleyin. Uyku öncesi zaman bunun için en uygundur. Bebeğiniz için kolay ve basit cümleler içeren kitaplar tercih edin. Bebeğinize sesli olarak kitap okuma ona verebileceğiniz en güzel hediyedir.Bebekler kitaptaki resimlerle, kitabın şekli ile ilgilidirler. Sayfaları çevirme, kitabı tutma ve dokunma ona mutluluk verir.
*Dergilerden gülen, neşeli, mutlu bebek resimleri bulun. Renkli olanlar daha güzel olacaktır. Bu resimleri bir araya gelecek şekilde duvara asın ve bebeğiniz ile birlikte bunlara bakın. Bebeğinize resimdeki bebeğin duygularından bahsedin. Mutlu mu neşeli mi nasıl bir duyguya sahip olduğunu anlatın. Mutlu bir yüz bebeğinizin beynine kazınacak ve yeni bağlantıların kurulmasına yardımcı olacaktır. Mutlu yüz ifadelerine bakarken bebeğinize gülümseyerek sevdiğiniz bir şarkıyı söyleyin.
https://ustunzekalilar.org/tr/Makaleler/Icerik/225-Bebeklerin-Zekasi-Nasil-Gelistirilir
